ÇOKLU ZEKA KURAMI-GARDNER

Yeteneklerimi keşfediyorum...Günümüzde çocukların yeteneklerini ortaya çıkartmak ve ilgisini canlı tutarak araştıran, soran, merak eden bireyler yetiştirmek için devamlı yeni eğitim yöntemleri kavramlar sunulmaktadır.

Bu yaklaşımlardan, Gardner’in “Çoklu Zekâ Kuramı” beyin araştırmalarından yola çıktığı için, evrenselliği en yüksek olan yaklaşımdır. Sekiz ayrı zekâ alanı olduğunu öne süren kuram çocukların gizli yeteneklerini ortaya çıkarmada önemli ipuçları vermektedir. Anaokulumuzda, matematiksel, görsel, bedensel, müziksel, içsel, kişiler arası, doğal ve sözel alanlarda çocuklarımızı geliştirmeyi hedefler birçok farklı çalışma yapılmaktadır. Öğrencilerin yetenekleri öğrenmeyle, izlemeyle, gözlemlerle, denemelerle geliştirilebilir. Öğretmenleri ile yapılan özellikli çalışmalarla yetenekleri geliştirildiği gibi, bu tür çalışmalar içine yetenekleri zayıf olan diğer çocuklar da katılarak onların da yetenekleri geliştirilmektedir.

Kısacası Çoklu Zeka Kuramı’nda öğretmen yönlendiriyor zeka alanlarında hangisine yatkın olduğunu hangisinin yüksek olduğunu anlıyor . Çoklu zeka teorisine göre, her öğretmenin sınıftaki her öğrencinin bireysel farklılığını çok ciddi olarak ele alması gerekmektedir. Çoklu zeka teorisinin öğretim alanına sağladığı en büyük katkı, öğretmenlerin sahip oldukları öğretim yöntemleri repertuarlarının sözel-dil vemantıksal-matematiksel zeka alanlarının dışına çıkarak daha da genişletmeleri gerektiğini vurgulamasıdır. Bu yönüyle çoklu zeka teorisi, çok kapsamlı bir öğretim modeli ortaya koyarak, öğretmenlerin sınıftaki bütün öğrencilere ulaşabilmek için öğretimde yöntem zenginliğine gitmeleri gerektiğini vurgulamaktadır.

Sözel Dil Zekası:

Sözel-dil zekası, bir bireyin kendi diline ait kavramları bir masalcı, bir konuşmacı veya bir politikacı gibi sözlü olarak ya da bir şair, bir yazar, bir editör veya bir gazeteci gibi yazılı olarak etkili bir şekilde kullanabilmesi kapasitesidir. Sözel-dil zekası, dili, başkalarını bir işi yapmak için ikna etmek, başkalarına belli bir konuda bilgi sunmak veya başkalarına belli bir işin nasıl yapılacağını açıklamak gibi dil ile ilgili bütün faaliyetleri içerir. Sözel-dil zekası kuvvetli olan bireyler, işiterek, kelimeleri görerek, konuşarak, okuyarak, tartışarak vebaşkaları ile karşılıklı iletişime girerek en iyi öğrenirler.

Sözel-dil zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Normal öğrencilerden daha iyi yazar.

Uzun hikayeler ve fıkralar anlatır.

İsimler, yerler ve tarihler hakkında iyi bir hafızaya sahiptir.

Yaşına göre iyi bir kelime haznesine sahiptir.

Başkalarıyla yüksek düzeyde sözel iletişime girer.

Tekerlemeleri ve kelime oyunlarını çok sever.

Kitap okumayı çok sever.

Öğrendiği yeni kelimeleri anlamlarına uygun olarak konuşma veya yazı dilinde kullanır.

Dinleyerek öğrenmeyi sever.

Mantıksal- Matematiksel Zeka:

Mantıksal-matematiksel zeka, bir bireyin bir matematikçi, bir vergi memuru veya bir istatistikçi gibi sayıları etkili bir şekildekullanabilmesi ya da bir bilim adamı, bir bilgisayar programcısı veya bir mantık uzmanı gibi sebep-sonuç ilişkisi kurarak olayların oluşumu ve işleyişi hakkında etkili bir şekilde mantık yürütebilmesi kapasitesidir. Mantıksal-matematiksel zekaya sahip olan bireyler,nesneleri belli kategorilere ayırarak, olaylar arasında ilişkiler kurarak, nesnelerin belli özelliklerini sayısallaştırarak ve olaylar arasındaki soyut ilişkiler üzerinde kafa yorarak en iyi öğrenirler.

Mantıksal-matematiksel zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Olayların işleyişi hakkında çok soru sorar.

Matematik dersini çok sever.

Mantıksal bulmacaları çözmeyi ve satranç gibi stratejik oyunları oynamayı çok sever.

Matematiksel hesaplama oyunlarını oynamayı çok sever.

Bilgisayar oyunlarını ilginç bulur.

Yaşıtlarına kıyasla soyut düşünebilme veya sebep-sonuç ilişkisi kurabilme kabiliyetleri çok iyi gelişmiştir.

Makinelerin nasıl çalıştığına dair çok soru sorar.

Görsel- Uzaysal Zeka:

Görsel-uzaysal zeka, bir insanın bir avcı, bir izci ya da bir rehber gibi görsel ve uzaysal dünyayı doğru bir şekilde algılaması veya bir dekoratör, bir mimar ya da bir ressam gibi dış dünyadan edindiği izlenimler üzerine değişik şekiller uygulaması kapasitesidir. Görsel-uzaysal zekaya sahip insanlar, yer, zaman, renk, çizgi, şekil, biçim, desen gibi olgulara ve bu olgular arasındaki ilişkilere karşı aşırı hassas ve duyarlıdırlar. Görsel zekası güçlü olan bireyler, varlıkları, olayları veya olguları görselleştirerek ya da resimlerle, çizgilerle ve renklerle çalışarak en iyi öğrenirler.

Görsel-uzaysal zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Renklere karşı çok hassas ve duyarlıdır.

Haritaları, çizelgeleri, diyagramları veya tabloları yazılı materyallerden daha kolay okur.

Sanat içerikli etkinlikleri sever.

Yaşına göre yüksek düzeyde beceri gerektiren figürleri ve resimleri çizer.

Filmleri, slaytları ve benzeri diğer görsel sunuları izlemeyi sever.

Okurken, kelimelere oranla resimlerden veya tablolardan daha çok öğrenir.

Müziksel- Ritmik Zeka:

Müziksel-ritmik zeka, bir kişinin bir besteci, bir müzisyen ya da bir şarkıcı gibi müzik formlarını algılaması, ayırt etmesi ve ifade etmesi kabiliyetleridir. Müziksel-ritmik zekası güçlü olan insanlar, sadece müziksel eserleri kolayca hatırlamazlar, fakat aynı zamanda olayların oluşumunu ve işleyişini müziksel bir dille düşünmeye, anlamaya, yorumlamaya ve ifade etmeye çabalarlar. Müziksel-ritmik zekaya sahip olan bireyler, en iyi ve etkili olarak ritim, melodi ve müzikle öğrenirler.

Müziksel-ritmik zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Şarkıların melodilerini çok iyi hatırlar.

Bir müzik aletini çalar ya da çalmayı ister.

Müzik dersini çok sever.

Konuşurken veya hareket ederken elleri ve ayakları ile ritim tutar.

Ders çalışırken farkında olmadan masaya vurarak ritim tutar.

Çevresindeki seslere karşı aşırı duyarlı ve hassastır.

Ders çalışırken veya bir şey öğrenirken müzik dinlemekten çok hoşlanır.

Bedensel- Kinestik Zeka:

Bedensel-kinestik zeka ile bir kişinin bir aktör, bir atlet ya da bir dansçı gibi düşünce ve duygularını anlatmak için vücudunu kullanmadaki ustalığı veya bir heykeltıraş, bir cerrah ya da bir tamirci gibi ellerini kullanma ve elleriyle yeni şeyler üretme kabiliyetleri kastedilir. Bu tür zeka alanı, koordinasyon, denge, güç, esneklik ve hız gibi bazı özel fiziksel yetenekleri ve bu yeteneklerin hepsinin bir arada işlemesini sağlayan dokunsak nitelikteki bazı özel becerileri de içermektedir. Bu zeka türüne sahip insanlar, en iyi yaparak-yaşayarak, dokunarak, hareket ederek ve ilk elden tecrübe ederek öğrenirler.

Bedensel-kinestik zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdır.

Bir yerde uzun süre kaldığında hareket etmeye, kımıldamaya veya ritim tutmaya başlar.

Başkalarının jestlerini, mimiklerini ve yüz ifadelerini kolaylıkla taklit eder.

El becerileri gerektiren etkinliklerde çok başarılıdır

Bir şeyi parçalarına ayırmayı ve tekrar birleştirmeyi çok sever.

Bir şeyi en iyi yaparak ve yaşayarak öğrenir.

Sosyal Zeka:

Sosyal zeka, bir insanın bir öğretmen, bir terapist ya da bir pazarlamacı gibi çevresindeki insanların duygularını, ilgilerini, isteklerini veihtiyaçlarını anlama, ayırt etme ve karşılama kapasitesidir. Sosyal zekası güçlü olan kimselerin bir grup içerisinde grup üyeleri ile işbirliği yapma, onlarla uyum içinde çalışma ve bu kişilerle sözlü ve sözsüz iletişim kurma gibi yetenekleri söz konusudur. Bu zeka türüne sahip insanlar, genellikle başka insanların ilgilerini ve ihtiyaçlarını çok iyi algılarlar ve denilebilir ki onların duygularını, düşüncelerini ve karakterlerini adeta yüzlerinden okurlar.

Sosyal zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Arkadaşlarıyla sosyalleşmeyi sever.

Grup içerisinde doğal bir lider görünümündedir.

Dışarıda iken kendi başının çaresine bakabilir.

Başkaları ile birlikte çalışmayı sever.

Başkaları daima onunla birlikte olmak ister.

Başkalarını önemser.

Empati yeteneği çok iyi gelişmiştir.

Bir şeyi başkalarıyla işbirliği yaparak, onlarla paylaşarak ve onlara öğreterek öğrenmeyi sever.

İçsel Zeka:

İçsel zeka, bir kişinin kendisini tanıması ve kendisi hakkında sahip olduğu bu bilgi ve anlayış ile çevresinde uyumlu davranışlar sergilemesi yeteneğidir. Bu zeka türü ile bir kişinin kendisini objektif olarak başkalarının gözüyle görebilmesi kabiliyetidir. İçsel zeka, bir kişinin kendisinin zayıf ve güçlü olduğu yönlerini anlaması, kim olduğunu, ne yapmak istediğini ve neyi yapmak istemediğini veyaçeşitli durumlarda nasıl davranması, nelere yönelmesi ve nelerden uzak durması gerektiğini bilmesi ve bütün bunlara bağlı olarak da hayatında doğru kararlar almasıdır.

İçsel zekâsı kuvvetli olan bir öğrenci;

Bağımsız olma eğilimindedir.

Kendisinin zayıf ve güçlü yanlarını bilir.

Hakkında çok fazla bahsetmediği en az bir ilgisi, hobisi veya uğraşısı vardır.

Hayattaki amacının ne olduğuna ilişkin iyi bir anlayışa sahiptir.

Duygularını, hislerini ve düşüncelerini açıklıkla dile getirir.

Hayattaki başarılarından ve başarısızlıklarından ders almasını bilir.

Kendine güveni yüksektir.

Doğacı Zeka:

Doğacı zeka ile bir kişinin bir biyolog yaklaşımıyla hayvanlar ve bitkiler gibi yaşayan canlıları tanıma, onları belli karakteristik özelliklerine bağlı olarak sınıflandırma ve onları diğerlerinden ayırt etme kabiliyeti veya bir jeolog yaklaşımıyla dünya doğasının bulutlar, kayalar veya depremler gibi çeşitli karakteristiklerine karşı aşırı ilgili ve duyarlı olması kastedilmektedir. Doğacı zekası kuvvetli olan bireyler, doğa olaylarına karşı çok hassastırlar ve toprakla uğraşmayı, hayvan beslemeyi veya bitki yetiştirmeyi çok severler.

Doğacı zekası kuvvetli olan bir öğrenci;

Çevre bilinci çok iyi gelişmiştir.

Doğaya, hayvanat bahçelerine veya tarihsel müzelere olan gezileri çok sever.

Doğa olaylarına karşı çok hassas ve duyarlıdır.

Ekoloji, doğa, bitkiler, hayvanlar vb. gibi konuları işlerken çok meraklanır.

Kuş beslemek, kelebek ve böcek koleksiyonu oluşturmak gibi doğa ile ilgili projelere katılmayı çok sever.

Toprakla oynamayı ve bitki yetiştirmeyi çok sever.

ETKİN ÖĞRENME-HIGH SCOPE

Nesneleri tanıyabilmek için, kişi onlarla uğraşmalı, onlarda değişiklik yapmalı, yerini değiştirmeli, birleştirmeli, ayırmalı, tekrar birleştirmelidir. Bilgi, kişinin nesnelerle olan ilişkilerinden doğar. – Jaen Piage

Yaparak,yaşayarak,etkin öğreniyorum... High-Scope programı çocukların tüm gelişimlerini (sosyal, bilimsel, fiziksel, duygusal) hedefler. High-Scope programının dayandığı temel prensip etkin(aktif) öğrenme prensibidir.Etkin öğrenme yaparak, öğrenmedir. Bu tür bir öğrenme olayında, tüm duyu organları ve vücut işin içine girer. Böylelikle çocuklarda yaratıcılık, girişimcilik görüşlerini rahatlıkla ileri sürme yetenekleri gelişmektedir. Yetişkin desteği sayesinde çocukların kendilerine güvenleri ve yeni şeyleri denemek için arzu ve istekleri artmaktadır. Duyuları ve kas sistemini çalıştıran etkin deneyimler yoluyla öğrenilen bilgiler kalıcı olur. Ancak bu şekilde doğrudan deneyimlerle elde edilen bilgiler ışığında, çocukta birtakım zihinsel yapılanmalar oluşur.

High Scope Programında “planla – yap – hatırla” sırası ile, çocuklar bir plan yapar, onu yerine getirir ve hatırlama sürecinde çeşitli şekillerde temsil eder. HIGH SCOPE eğitimi çocuğun kendi karar verip kendinin yapmasıdır. Programda sınıf düzeni ve günlük plan sayesinde çocuklarda sorumluluk ve kontrol duygusu pekiştirilmektedir.

Bu Eğitim Yöntemi ile Çocuk;

• Düşüncelerini İfade edebilme, yaratıcı düşünce geliştirebilme.

• Hayal gücünü kullanma, dramatize edebilme.

• Problemlerini tanıma ve çözüm yeteneğini artırma.

• Kişisel ilgi ve yeteneklerini keşfetme.

• Grup etkinliklerinde yetişkin ve diğer çocuklarla işbirliğine girebilme, liderliği paylaşabilme yeteneklerini kazanabilir.

GEMS PROGRAMI

İdeal Çocuk Akademisi’nde Fen – Bilim deneylerini ve Matematik çalışmalarını daha keyifli hale getirmek için Gems programından destek almaktayız. GEMS Programı ( Great Explorations in Math and Science) California Üniversitesi bünyesinde yer alan Lawrance Hall of Science adlı bir fen merkezi tarafından oluşturulmuş, sürekli gelişen bir programdır. Gems programı ile okulumuzdaki fen-doğa deneylerinin ve matematik çalışmalarını yaratıcı drama ve müzik etkinliği ile birleştirip öğrenmeyi sürükleyici ve eğlenceli hale getiriyoruz.

Gems etkinlikleri çocuklara temel bilimsel kavram ve yöntemleri oyunlarla ve etkinliklerle basitten karmaşığa verirken hayal güçlerini de geliştirir. Bu programda çocukların ilgisini çeken çeşitli konular ele alınır. Örneğin; Arılar, uğurböcekleri, penguenler, dinozorlar, ayılar, aslanlar, kutup ayıları, habitat (doğal karasal ortam yaratma), kelebekler, kuşlar gibi… Çocukların aktif katılımları sağlanarak etkin öğrenmeleri sağlanır.

Bu program içerisinde yer alan eğlenceli etkinliklerle çocukların fen ve matematiğe ilgi duymaları sağlanarak bilimsel düşünmenin ilk temelleri atılır.

MONTESSORI YÖNTEMİ

Artık kendi kendime yeterli olabilirim.Engellerle başa çıkabilirim…Montessori eğitim yönteminde öğretim sırasında çocuklara eğitim materyalleriyle donatılmış hazır bir çevre sunulur. Sınıf düzeni ile her çocuğa aynı seviyede eğitimden ziyade her çocuğun kapasitesinin ve ilgisinin şekillendirdiği bir eğitim metodu uygulanır. Konsantrasyonu yüksek olan çocukla ilgisi dağınık çocuğa verilecek ortak eğitim, iksinide yoracağı gibi başarılı bir sonuç da getiremez.

Kişiselleştirilmiş eğitim çocukta özgüvenin artmasına olanak verir. Farklı yaş gruplarının uygulamalarda bir arada oluş çocuğa dayanışmayı ve değişik ortamlarla baş etmeyi öğretir, empati, sosyalleşme gibi diğer becerilerin de gelişmesine yardımcı olur.

CAMPER PROGRAMI

Hızlı düşünüyorum...Çocuklarımızın yaratıcılığını geliştirmede ve hayal gücü, sezgi, düşünme, orjinallik hazinelerini korumada scamper yöntemini kullanıyoruz. Bu yöntem, çocuklara düşüncelerini değiştirmeleri ya da birleştirmeleri konusunda adım attırarak yaratıcı düşünmelerini sağlar.

MANDALA PROGRAMI

Mandala hemen hemen daire veya merkez anlamına gelir. Belirgin bir şekilde duran merkez noktası etrafına şekiller ve desenler yerleştirilmiştir. Mandala, boyama yoluyla insanı sakinliğe ulaştırır, rahatlatan bir etki yapar. Günümüzde çocuklardan birçok şey bekleyerek onları çeşitli stres faktörleriyle karşı karşıya getiriyoruz.

Hafif bir klasik müzik eşliğinde boyanan “Mandala” sonunda çocukların stresleriyle kolaylıkla mücadele edebildikleri, sakinlik ve soğukkanlılık kazandıkları görülmüştür. Mandala çalışmasından sonra çocukların, grup çalışmalarında, gruba uyum sağlamalarında ve dinleme becerilerinde olumlu etkiler görülür.

Ayrıca Mandala çocukların kendi yaratıcılıklarını keşfetmelerine yardımcı olurken, dikkat sürelerinin de uzamasını sağlar. Mandala çocuklarımızın en sevdiği faaliyetler arasında yer alıyor. Klasik müzik eşliğinde her hafta tüm gruplarda bu etkinlik uygulanıyor. Mandala çalışması dıştan içe veya içten dışa boyanır. Çocuklar müziğin sinerjisine kendilerini kaptırarak adeta kendilerinden geçiyorlar. Önemli olan sırayı bozmamaktır. Mandala çalışmaları onların vazgeçilmezleri arasındadır.

ANADİLDE KONU ANLATIM TÜRKÇE ETKİNLİKLERİ

Anadilimi doğru kullanıyorum...Yıllık plan doğrultusunda belirlenen konular çerçevesinde, aktif öğrenme metotlarıyla, değişik çalışmalar yapılmaktadır.

YARATICILIK

Herkesten farklıyım… Çocukların çok yönlü düşünmeleri, farklı durumlarla karşılaştıklarında farklı çözümler üretebilmeleri, karşılaştığı problemlere farklı çözümler getirmeleri, orijinal, esnek, akıcı düşünmeleri özetle hayata farklı pencerelerden bakabilmeleri açısından özel olarak yaratıcı düşünme çalışmalarına yer veriyoruz.

PROBLEM ÇÖZME

Çözüm üretiyorum… Çocukların hem gündelik problem çözme hem de bilimsel problem çözmeyi başarabilmesi onların gerçek yaşama uyumları, akademik başarılarının artması ve bilimsel düşünme becerileri kazanabilmeleri açısından önemlidir. Bu nedenle diğer tüm etkinliklerde yer almasının yanı sıra ayrıca, problem çözme etkinliğine yer veriyoruz.

BEYİN FIRTINASI

Hızlı düşünüyorum… Çocukların hızlı bir şekilde düşünmeleri, düşüncelerini hızla ifade etmeleri, arkadaşlarının söylediklerini dinlemeleri, bir konu/kavram hakkında takım halinde çok hızlı fikir üreterek bütünü oluşturmaya çalışmaları için beyin fırtınası çalışmalarına yer veriyoruz.

PROJELER

İşbirliği yapıyorum… Projeler çocukların bir şeyi planlamaları, planlarını gerçekleştirmeye çalışmaları, bir konuyu farklı yönleri ile ele almaları, farklı fikirlerden tek bir düşünceye gitmeyi öğrenmeleri ve grup olarak işbirliği yapmaları, yapılan çalışmaların grup olarak sunulması çalışmalarına yer veriyoruz.

UZUN VADELİ PROJELER

Sonunda ne olacağını merak ediyorum… Çocukların başladıkları işi bitirmeleri, sabırlı olmaları için sadece günlük uygulanan etkinliklere katılımı yeterli değildir. Üç, dört aylık proje çalışmaları ile uzun vadede bir bütünü oluşturmaları grup ruhunun oluşması, farklı yeterliklerin uzun vadede kazanılması ve çocuğun ilköğretime hazır hale gelmesi açısından önemli olduğundan bu çalışmalara yer veriyoruz.ması açısından çok önemlidir. Okulumuzda, farklı proje çalışmaları uygulanmaktadır

DEĞERLER EĞİTİMİ

Atatürkçülük, Çağdaşlık,Yaratıcılık,bilimsellik…

Değerlerimi biliyorum...Çocuklarımızın sağlıklı bireyler olabilmeleri için evrensel değerlere sahip olmaları gerektiği bilinciyle, doğruluğun önemi, insan sevgisinin önemi vb. değişik konularda çalışmalar yapılmaktadır...

Eğitim Yöntemleri